Po latach stagnacji proces rozszerzenia nabiera tempa, a wśród europejskich decydentów rośnie przekonanie, iż poszerzenie Wspólnoty stało się nie tylko politycznym wyborem, ale geopolityczną koniecznością.
Komisarz do spraw rozszerzenia Marta Kos podkreśla, iż tegoroczny postęp jest bezprecedensowy. W jej ocenie największe osiągnięcia odnotowały Czarnogóra, Albania, Ukraina i Mołdawia, które konsekwentnie przybliżają się do członkostwa. Proces akcesyjny wciąż odbywa się w trudnym otoczeniu politycznym i bezpieczeństwa.
„Nasi kandydaci są zdeterminowani by jak najszybciej zakończyć negocjacje. Nadchodzący rok będzie momentem prawdy” – zapowiada Kos.
Ukraina, mimo trwającej rosyjskiej agresji, kontynuuje reformy i utrzymuje kurs proeuropejski.
„Ukraina pokazała swoje zaangażowanie w europejską ścieżkę, zdecydowanie posuwając się naprzód w kluczowych reformach” – mówi Kos. Ostrzega jednak, iż „utrzymanie tego impetu i zapobieżenie ryzyku regresu, zwłaszcza w zakresie walki z korupcją, będzie kluczowe.”
Rozszerzenie nie jest luksusem
Wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej i szefowa dyplomacji UE Kaja Kallas uważa, iż rozszerzenie stało się sprawą strategiczną. „Rozszerzenie nie jest czymś, co miło mieć. To konieczność, jeżeli chcemy być silniejszym graczem na światowej scenie” – podkreśla.
W jej ocenie wojna w Ukrainie oraz zmiany geopolityczne otworzyły dla Europy historyczne możliwości: „Takie szanse nie zdarzają się często, i musimy je wykorzystać” – zauważa Kallas. Dodaje przy tym, iż Unia nie zamierza obniżać standardów. „Nie pójdziemy na skróty. Proces akcesyjny pozostaje sprawiedliwy i wymagający”
Kallas uznaje, iż „nowe kraje w Unii do 2030 roku to realistyczny cel”. Wskazuje przy tym, iż Albania, Mołdawia, Czarnogóra i Ukraina robią wyraźne postępy.
Bałkany: polityczne blokady i spowolnienie
Na Bałkanach proces akcesyjny napotyka poważne przeszkody. Kallas zwraca uwagę, iż „postęp w Serbii i Kosowie został zahamowany przez wewnętrzne kryzysy polityczne.”
Dodaje, iż Macedonia Północna musi przeprowadzić zmiany konstytucyjne, aby kontynuować integrację, podczas gdy Gruzja „nie ma w tej chwili realnej ścieżki do Unii, chyba iż warunki radykalnie się zmienią.”
Wskazuje również, iż Turcja, mimo strategicznego znaczenia, od kilku lat stoi w miejscu. „Pogorszenie standardów demokratycznych, niezależności sądów i praw podstawowych w praktyce zamroziło proces rozszerzenia od 2018 roku” – zaznacza.
Rozszerzenie jako wybór polityczny
Kallas podkreśla, iż rozszerzenie to coś więcej niż techniczny przegląd rozdziałów negocjacyjnych. „To nie tylko przegląd rozdziałów czy wdrażanie reform. To wybór – wspólna wizja świata i sposób, w jaki chcemy go kształtować” – mówi.
W jej ocenie walka z korupcją, wzmacnianie praworządności i wspieranie wolnych mediów stanowią nie tylko elementy reform wewnętrznych, ale także najważniejsze filary bezpieczeństwa. „Bezpieczeństwo jest dziś na szczycie agendy wszystkich. Dlatego pogłębiliśmy współpracę obronną z krajami kandydującymi” – dodaje.
Szefowa unijnej dyplomacji przypomina, iż rozszerzenie wymaga przygotowania również po stronie samej Unii. „Musimy być przygotowani na wzrost. Komisja prowadzi przeglądy polityk i reformy, by UE mogła się rozwijać” – podkreśla.
Według Kallas „rozszerzenie to długofalowa inwestycja w bezpieczeństwo, stabilność, gospodarkę i globalną pozycję Europy”. Jej zdaniem dzięki temu procesowi Unia może wzmocnić swoją geopolityczną siłę i stać się bardziej odpornym aktorem w niestabilnym świecie.
![Przewoził Shaheda na dachu auta. Chciał go oddać do... muzeum [ZDJĘCIA]](https://i.iplsc.com/-/000LVV4IEQJGO15N-C316.jpg)
