Rząd przyjął kontrowersyjny projekt nowelizacji Prawa oświatowego, który pozwoli przedszkolom zatrudniać do prowadzenia wszystkich zajęć osoby bez kwalifikacji nauczycielskich. Związki zawodowe ostro krytykują pomysł, nazywając go "kuriozalnym" i "skandalicznym". Według resortu edukacji ma to rozwiązać problemy kadrowe w przedszkolach.
Ministerstwo Edukacji Narodowej przygotowało projekt nowelizacji Prawa oświatowego, który pod koniec czerwca skierowano do konsultacji publicznych. Na początku lipca projekt przyjął rząd.
Zgodnie z nowymi przepisami przedszkola będą mogły - za zgodą kuratora oświaty w uzasadnionych przypadkach - zatrudniać do prowadzenia wszystkich zajęć osoby, które nie są nauczycielami, ale mają kompetencje do prowadzenia zajęć z dziećmi w wieku przedszkolnym. w tej chwili możliwe jest zatrudnienie w przedszkolu takiej osoby wyłącznie do prowadzenia zajęć rozwijających zainteresowania dzieci, a nie do zajęć wychowania przedszkolnego.
Związki ostro krytykują projekt
"Kuriozalnym" nazwał projekt przewodniczący Wolnego Związku Zawodowego "Forum-Oświata" Sławomir Wittkowicz. Zdaniem związkowca to "deprecjonowanie zarówno zawodu nauczycielskiego, jak i dbałości o wysoką jakość edukacji".
"Nie wyobrażam sobie takiej sytuacji, żeby zamiast reagować na kryzys, zarówno demograficzny, jak i brak napływu młodych ludzi do zawodu nauczycielskiego, rozwiązywać problem poprzez zatrudnianie każdego, kto chce funkcjonować w oświacie" - powiedział PAP. "Co ma być następnym krokiem? Że skoro nam brakuje lekarzy, to każdy, kto chce się sprawdzić jako chirurg, dostanie taką zgodę i będzie mógł leczyć ludzi? To są rzeczy skandaliczne" - ocenił.
Niewystarczające zabezpieczenia
Zdaniem Wittkowicza proponowane rozwiązanie, by przygotowanie do prowadzenia danych zajęć musiało być uznane za odpowiednie przez dyrektora przedszkola, jest "zdecydowanie" niewystarczające. "Po to ludzie ileś lat się kształcą, żeby nabyć konkretnych umiejętności i mieć do tego wiedzę i sposoby jej wykorzystania" - argumentuje.
W opinii związkowca "wyraźnie widać, iż kierownictwo ministerstwa naprawdę nie ma żadnego pomysłu na likwidację kryzysu w polskiej oświacie". Wittkowicz poinformował, iż WZZ "Forum-Oświata" oczekuje wycofania się z projektowanego pomysłu, przyspieszenia prac nad "rzeczywistą reformą systemu edukacji i wreszcie - rozwiązania podstawowych problemów".
Solidarność przeciwko zmianom
Projekt za "niekorzystny z punktu widzenia dobra dzieci, interesu zawodowego nauczycieli oraz jakości pracy przedszkoli" uznała Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ "Solidarność" w stanowisku zgłoszonym w ramach opiniowania. "Związek wyraża zdecydowany sprzeciw wobec proponowanych rozwiązań w obecnym kształcie" - czytamy.
Podstawowe zastrzeżenia to realne zagrożenie zastępowania etatów nauczycielskich tańszymi pracownikami pomocniczymi, co może prowadzić do pogorszenia warunków pracy nauczycieli czy potencjalnego zagrożenia dla bezpieczeństwa dzieci związanego z niewystarczającymi kompetencjami osób nieposiadających kwalifikacji pedagogicznych.
ZNP broni wysokich standardów
Według Związku Nauczycielstwa Polskiego "zarówno w przedszkolu, jak i w szkole zatrudniane winny być osoby z pełnymi wymaganymi kwalifikacjami". Związkowcy argumentują, iż wychowanie przedszkolne oraz nauczanie początkowe to najważniejsze etapy edukacyjne w życiu dziecka.
Wskazali, iż "na przełomie ostatnich trzydziestu lat wychowanie przedszkolne w Polsce stało się jednym z najbardziej profesjonalnych w Unii Europejskiej". Według nich "problemów kadrowych nie należy rozwiązywać w sposób obniżający jakość nauczania przyszłego pokolenia".
Ministerstwo broni projektu
W raporcie z przeprowadzonych konsultacji publicznych przekazano, iż zatrudnianie na stanowisku nauczyciela osoby nieposiadającej kwalifikacji będzie możliwe w wyjątkowych sytuacjach tylko wtedy, gdy dyrektor przedszkola nie znajdzie osoby posiadającej wymagane kwalifikacje. Zatrudnienie będzie podlegało szczególnym rygorom.
"Od osoby tej - pomimo braku spełniania formalnych wymagań na stanowisko nauczyciela - będzie wymagane posiadanie kompetencji do pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym. Do jej zatrudnienia będzie wymagana zgoda kuratora oświaty" - podano. Projekt zakłada również sprawdzenie w Krajowym Rejestrze Karnym.
Według stanu na dzień 22 kwietnia 2025 roku w przedszkolach publicznych i niepublicznych jest zatrudnionych 138 743 nauczycieli, z czego 92 136 osób to nauczyciele wychowania przedszkolnego. W tym samym czasie przedszkola wykazywały 977 wolnych stanowisk pracy dla nauczycieli wychowania przedszkolnego.
(PAP) Uwaga: Ten artykuł został zredagowany przy pomocy Sztucznej Inteligencji.
