Polska polityka społeczna stoi przed znaczącymi zmianami, które mogą bezpośrednio wpłynąć na tysiące rodzin cudzoziemców, w tym obywateli Ukrainy, pobierających świadczenie 800 plus. Prezydent Karol Nawrocki zawetował nowelizację ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, jednocześnie przedstawiając własny projekt, który wiąże wypłatę świadczenia 800 plus z aktywnością zawodową. Ta decyzja wywołała debatę i zapowiada potencjalne rewolucje w systemie wsparcia, zwłaszcza w kontekście trwających prac rządu nad podobnymi rozwiązaniami dla wszystkich obcokrajowców. Miliony złotych miesięcznie są wypłacane na dzieci cudzoziemców, a nadchodzące zmiany mogą zmienić zasady dostępu do tych środków już w 2025 roku.
Aktualny Stan: Kto i ile pobiera 800 plus w Polsce?
Zgodnie z najnowszymi danymi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) z lipca tego roku, świadczenie 800 plus pobierało łącznie 276,6 tys. dzieci cudzoziemców. W tej grupie dominują obywatele Ukrainy, których dzieci jest aż 224,7 tys. Co ciekawe, 800 plus otrzymuje także m.in. 3,3 tys. dzieci z Rosji. Obecne przepisy ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci uprawniają do świadczenia cudzoziemców posiadających kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”, a także osoby ze statusem uchodźcy, ochroną uzupełniającą, zgodą na pobyt ze względów humanitarnych, czy zezwoleniem na pobyt stały. najważniejsze jest, iż w tej chwili wykonywanie pracy nie jest warunkiem uzyskania świadczenia, o ile spełnione są inne kryteria legalnego pobytu i dostępu do rynku pracy.
Prezydenckie Weto i Nowa Propozycja: 800 plus tylko dla pracujących Ukraińców
W poniedziałek, 28 października, prezydent Karol Nawrocki ogłosił, iż nie podpisał nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, która miała dostosować polskie prawo do dyrektywy unijnej przedłużającej ochronę tymczasową. Prezydent argumentował, iż świadczenie 800 plus powinno być dostępne wyłącznie dla tych Ukraińców, którzy aktywnie pracują w Polsce. Tego samego dnia do Sejmu trafił prezydencki projekt ustawy w tej sprawie. Propozycja prezydencka zakłada, iż do świadczenia wychowawczego uprawniona będzie osoba, która z tytułu aktywności zawodowej podlega ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu od podstawy, której łączna wysokość wynosi nie mniej niż 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. To znacząca zmiana, która może ograniczyć dostęp do świadczenia dla wielu rodzin.
Rządowe Plany i Unijne Uwarunkowania: Szersze Zmiany na Horyzoncie
Co istotne, prace nad powiązaniem wypłaty świadczeń społecznych z aktywnością zawodową realizowane są również w rządzie, i to w odniesieniu do wszystkich obcokrajowców, nie tylko z Ukrainy. Rzecznik rządu Adam Szłapka potwierdził te plany, wskazując na szerszą strategię modyfikacji systemu wsparcia. Zawetowana przez prezydenta ustawa miała nie tylko przedłużyć ochronę tymczasową dla Ukraińców do 4 marca 2026 roku, ale także doprecyzować zasady przyznawania 800 plus na dzieci, które ukończyły szkołę ponadpodstawową, ale kontynuują naukę na uczelniach lub kwalifikacyjnych kursach zawodowych. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) ostrzegało, iż bez jasnych regulacji, od 1 października 2025 roku tysiące Ukraińców mogą stracić możliwość legalnej pracy w Polsce.
Co to Oznacza dla Obywateli Ukrainy? Praktyczne Wskazówki
Obecnie obywatele Ukrainy, którzy przekroczyli polsko-ukraińską granicę po 23 lutego 2022 roku w wyniku wojny, uzyskali numer PESEL UKR, założyli w Polsce rachunek bankowy i mają polski numer telefonu, mogą ubiegać się o świadczenie 800 plus. Od czerwca tego roku wprowadzono dodatkowy warunek: świadczenie wychowawcze przysługuje tylko na dzieci, które uczęszczają do polskiej szkoły lub tzw. zerówki (nie dotyczy to młodszych dzieci, dla których obowiązek nauki jeszcze nie nadszedł). Należy pamiętać, iż obywatele Ukrainy, którzy złożyli wniosek o 800 plus i planują wyjazd z Polski, mają obowiązek poinformować o tym Zakład Ubezpieczeń Społecznych, aby uniknąć nieprawidłowych wypłat. Zgodnie z prezydenckim projektem, prawo do świadczeń dla obywateli Ukrainy wygaśnie 1 grudnia 2025 roku. Po tej dacie osoby te będą musiały złożyć wniosek o świadczenie na nowych zasadach, które najprawdopodobniej będą ściśle powiązane z aktywnością zawodową.
Przyszłość 800 plus: Konieczność Monitorowania Zmian
Decyzja prezydenta Nawrockiego i trwające prace w rządzie sygnalizują, iż zasady przyznawania świadczenia 800 plus dla cudzoziemców, a w szczególności dla obywateli Ukrainy, ulegną znaczącej modyfikacji. Kluczowym elementem przyszłych regulacji będzie najprawdopodobniej wymóg aktywności zawodowej. Beneficjenci powinni bacznie śledzić komunikaty ZUS oraz organów rządowych, aby być na bieżąco z wprowadzonymi zmianami i dostosować się do nowych warunków. Niewykluczone, iż rok 2025 przyniesie definitywne rozstrzygnięcia w kwestii warunków otrzymywania wsparcia, co będzie miało bezpośrednie przełożenie na budżety tysięcy rodzin w Polsce.
Read more:
Prezydent zawetował pomoc. 800 plus dla Ukraińców tylko z pracą w Polsce?