Zakład Ubezpieczeń Społecznych oferuje cenne wsparcie finansowe, o którym wielu emerytów może nie wiedzieć. Mowa o ryczałcie energetycznym, który w tej chwili wynosi 312,71 złotych netto miesięcznie. Ta kwota, wypłacana razem z podstawowym świadczeniem emerytalnym, stanowi istotne wsparcie w pokrywaniu rosnących kosztów mediów, takich jak gaz, energia elektryczna czy ogrzewanie. Co najważniejsze, suma ta jest całkowicie zwolniona z opodatkowania, co oznacza, iż beneficjenci otrzymują pełną kwotę „do ręki”.
fot. Warszawa w Pigułce
Ryczałt energetyczny to świadczenie, które podlega corocznej waloryzacji w marcu, dzięki czemu jego wysokość systematycznie wzrasta, dostosowując się do zmieniających się warunków ekonomicznych. Obserwując historię tego dodatku w ostatnich latach, można zauważyć znaczący wzrost jego wartości. W 2020 roku wynosił on zaledwie 171,41 złotych, by w kolejnych latach stopniowo rosnąć. W 2021 roku była to kwota 179,81 złotych, w 2022 roku wzrosła do 192,58 złotych, a w 2023 roku nastąpił już bardziej znaczący skok do 255,17 złotych. W 2024 roku świadczenie osiągnęło wartość 299,82 złotych, a od marca 2025 roku wynosi wspomniane 312,71 złotych netto miesięcznie.
Warto podkreślić, iż choć w ostatnim roku wzrost nie był tak spektakularny jak poprzednio (zaledwie 13 złotych w porównaniu do roku 2024), to patrząc na pięcioletni okres, dodatek zwiększył się o imponujące 141,3 złotych, co stanowi wzrost o ponad 82 procent. Ten trend rosnący daje nadzieję, iż w kolejnych latach świadczenie będzie przez cały czas zwiększać swoją wartość, stanowiąc coraz istotniejsze wsparcie dla uprawnionych osób.
Trzeba jednak zaznaczyć, iż ryczałt energetyczny nie jest świadczeniem powszechnym, dostępnym dla wszystkich emerytów. Przysługuje on wyłącznie ściśle określonym grupom osób, a podstawą jego przyznania jest przeszłość beneficjenta, a nie spełnienie bieżących kryteriów dochodowych czy majątkowych. Do grona uprawnionych należą przede wszystkim kombatanci i inne osoby, które działały na rzecz niepodległości Polski lub były ofiarami represji. Świadczenie mogą otrzymać również żołnierze zastępczej służby wojskowej, którzy byli przymusowo zatrudniani w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach pozyskiwania rud uranowych oraz batalionach budowlanych.
Co istotne, prawo do ryczałtu energetycznego mają również wdowy i wdowcy po osobach uprawnionych, pod warunkiem iż sami są emerytami lub rencistami. Dotyczy to zarówno małżonków zmarłych kombatantów i osób uprawnionych, jak i wdów po żołnierzach przymusowo zatrudnianych w wymienionych wcześniej miejscach. Ta możliwość „dziedziczenia” świadczenia stanowi ważne wsparcie dla osób, które straciły współmałżonka uprawnionego do ryczałtu energetycznego.
Aby otrzymać to dodatkowe świadczenie, konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku na formularzu ZUS-ERK. Dokument ten można pobrać ze strony internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub uzyskać bezpośrednio w placówce ZUS. Sam formularz to jednak nie wszystko – konieczne jest również dostarczenie odpowiedniej dokumentacji potwierdzającej prawo do świadczenia. W zależności od kategorii, do której należy wnioskodawca, wymagane są różne dokumenty.
Kombatanci i osoby represjonowane muszą dołączyć decyzję szefa Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, która stwierdza okresy działalności kombatanckiej lub represji. W przypadku wdów i wdowców po kombatantach niezbędna jest decyzja potwierdzająca uprawnienia jako członka rodziny po kombatancie. Żołnierze przymusowo zatrudnieni powinni przedstawić zaświadczenie z Wojskowej Komendy Uzupełnień, które potwierdza okres i rodzaj przymusowego zatrudnienia w ramach zastępczej służby wojskowej. Natomiast wdowy po żołnierzach przymusowo zatrudnionych muszą dostarczyć zaświadczenie wydane przez adekwatny organ wojskowy.
Warto zwrócić uwagę na fakt, iż wysokość ryczałtu energetycznego jest corocznie ogłaszana przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Komunikat w tej sprawie jest publikowany do siódmego dnia roboczego lutego każdego roku, co daje beneficjentom możliwość zapoznania się z nową kwotą świadczenia przed jego marcową waloryzacją.
Ryczałt energetyczny stanowi istotne uzupełnienie podstawowych świadczeń emerytalnych, szczególnie w obliczu rosnących kosztów energii i ogrzewania. Dla wielu osób uprawnionych dodatkowe ponad 300 złotych miesięcznie może stanowić znaczącą ulgę w domowym budżecie, pozwalając na pokrycie części rachunków za media bez konieczności rezygnacji z innych podstawowych potrzeb. Co więcej, fakt, iż świadczenie to jest wolne od podatku, zwiększa jego realną wartość dla beneficjentów.
Osoby, które mogą kwalifikować się do otrzymania ryczałtu energetycznego, a dotychczas nie złożyły wniosku, powinny rozważyć skorzystanie z tej formy wsparcia. Warto również pamiętać, iż w przypadku śmierci osoby uprawnionej, jej współmałżonek będący emerytem lub rencistą może ubiegać się o przyznanie tego świadczenia. Informacje na temat ryczałtu energetycznego można uzyskać w każdej placówce ZUS lub na oficjalnej stronie internetowej tej instytucji.
Ryczałt energetyczny to jedno z wielu świadczeń oferowanych przez polski system zabezpieczenia społecznego, które ma na celu wsparcie określonych grup obywateli. Choć nie jest to świadczenie powszechne, dla tych, którzy mają do niego prawo, stanowi istotne wsparcie finansowe, pomagające w pokryciu rosnących kosztów utrzymania. Warto pamiętać, iż regularne waloryzacje tego świadczenia sprawiają, iż jego wartość utrzymuje się na poziomie adekwatnym do zmieniających się warunków ekonomicznych, co jest szczególnie istotne w czasach podwyższonej inflacji i wzrastających cen energii.
