Latarnia Pamięci w Lublinie

Zdjęcie: Latarnia na podwalu w Lublinie

Latarnia Pamięci – istotny pomnik pamięci

Latarnia Pamięci jest jedną z ostatnich zachowanych przedwojennych latarni ulicznych. Świeci się nieprzerwanie od 2004 roku, kiedy to uruchomiono ją w ramach przedsięwzięcia Misterium „Poemat o Miejscu”. Misterium to miało nawiązywać do pamięci o ofiarach Holokaustu – mieszkańcach zrównanej z ziemią dzielnicy żydowskiej, znajdującej się nieopodal Bramy Grodzkiej w Lublinie. Synagogi, piekarnie i ośrodki kultury – tak wyglądało Podzamcze, dzielnica, która przylegała do Zamku Królewskiego w Lublinie.

Pomimo tego, iż to właśnie ludność polską wielokrotnie oskarża się o antysemityzm, to jednak dziwnym trafem nasze narody przez wieki żyły obok siebie. Jak to bywa choćby między najlepszymi sąsiadami – tak i w tym przypadku zdarzały się niesnaski, a niechęć dało się zauważyć zarówno po jednej, jak i po drugiej stronie. Krzywdzące byłoby jednak stwierdzenie, iż w przedwojennej Polsce powszechnie krzewiono antysemityzm. Nasze kultury wielokrotnie się przenikały, podobnie jak narodowości w małżeństwach mieszanych.

Latarnia pamięci na podwalu w Lublinie | fot. Dominik Wąsik

Piętno holokaustu w Lublinie

Dopiero niemiecki, hitlerowski okupant doszczętnie zburzył tę naturalną, wypracowaną przez lata równowagę. To właśnie niemieckim celem było wymordowanie w pierwszej kolejności Żydów, a następnie Polaków. Nasz los był taki sam – chodziło o typowe dla ówczesnych Niemców wyrachowanie i systematyczność w eksterminacji poszczególnych narodowości, niezależnie od płci czy wieku – kobiety, starcy, mężczyźni i dzieci.

Miejmy nadzieję, iż te okropne czasy nigdy nie powrócą. Piękne jest jednak to, iż choćby w obliczu takiego zagrożenia potrafiliśmy sobie pomagać – Żydzi wielokrotnie otrzymywali schronienie od swoich polskich sąsiadów. Oczywiście, można by teraz zacząć się licytować – wspominać przypadki Polaków, którzy wydali Żydów w ręce okupanta. To plamy na naszej historii, ale podobne plamy znajdują się również na historii żydowskiej. Źli ludzie istnieli po obu stronach – byli polscy zdrajcy wydający Polaków i Żydów, jak i Żydzi wydający „swoich”. My, jako Polacy, pamiętamy o swoich sąsiadach i potrafimy ich godnie uhonorować – czego dowodem są monumenty takie jak Latarnia Pamięci w Lublinie.

Jakie wydarzenia upamiętnia niegasnąca Latarnia Pamięci?

Dzielnica żydowska funkcjonowała w tym miejscu przez około pięć wieków. Została doszczętnie zburzona w czasach wojny, na rozkaz niemieckiego okupanta w latach 1942–1943. Decyzję o likwidacji dzielnicy (czyli eksterminacji jej mieszkańców) podjęto latem 1942 roku – getto utworzone na terenie tej dzielnicy zamieszkiwało około 45 000 Żydów. Wiecznie świecąca elektryczna latarnia ma upamiętniać te straszne wydarzenia – jest świadectwem gehenny ludzi tak bardzo związanych z tą ziemią.

Latarnia wyznaczająca granicę getta w Lublinie | fot, Dominik Wąsik

Dawna dzielnica żydowska w Lublinie – ciekawostka

Pomimo usilnych starań niemieckiego okupanta, do dziś zachowało się kilka pozostałości dawnej dzielnicy żydowskiej (Podzamcza). Są to na przykład budynki i kamienice przy ulicy Lubartowskiej oraz zabytkowy zdrój uliczny przy ulicy Ruskiej – jedyna pozostałość po dawnej głównej części dzielnicy, czyli ulicy Szerokiej.

Gdzie można znaleźć Latarnie Pamięci w Lublinie? Inne miejsca warte odwiedzenia w pobliżu

Latarnia Pamięci znajduje się dokładnie w miejscu dawnej dzielnicy żydowskiej – przy ulicy Podwale, nieopodal Bramy Grodzkiej. W tej niezwykle ciekawej części miasta znajdziesz także takie miejsca warte odwiedzenia jak:

• Muzeum Narodowe w Lublinie,
• Kaplica Trójcy Świętej w Lublinie,
• Dom Mansjonarski w Lublinie,
• Żydowski Dom Sierot w Lublinie,
• Mały Ratuszek w Lublinie.