Kwalifikacja wojskowa obejmie w 2026 roku ponad 230 tys. osób. Potrwa od 2 lutego do 30 kwietnia.
Kto musi się stawić?
Obowiązek stawienia się obejmuje przede wszystkim mężczyzn, którzy w danym roku kończą 19 lat – czyli urodzonych w 2007 roku. Wezwani mogą zostać również mężczyźni z roczników 2002–2006, jeżeli nie mają jeszcze określonej kategorii umiejętności służby.
Do kwalifikacji będą musiały stawić się także osoby, które w latach 2024–2025 zostały uznane za czasowo niezdolne do służby, a termin tej niezdolności upływa przed końcem kwalifikacji w 2026 roku lub złożyły wniosek o zmianę kategorii.
Wezwane zostaną również kobiety urodzone w latach 1999–2007, posiadające kwalifikacje przydatne do służby wojskowej albo kończące naukę na kierunkach i w zawodach wskazanych w ustawie o obronie ojczyzny.
Ponadto, jak czytamy w rozporządzeniu ministra obrony narodowej, stawić się będą musiały osoby, które ukończyły 18 lat życia i zgłosiły się ochotniczo do kwalifikacji wojskowej, oraz osoby o nieuregulowanym stosunku do służby wojskowej do końca roku kalendarzowego, w którym kończą 60 lat życia, o ile nie posiadają określonej kategorii umiejętności czynnej służby wojskowej i zgłosiły się do kwalifikacji wojskowej. Wezwania doręczają wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast. Muszą one trafić do adresata z wyprzedzeniem – co najmniej 7 dni przed wyznaczonym terminem stawiennictwa.
Co zrobić, gdy nie możesz się stawić?
Jeśli z ważnych powodów nie możesz pojawić się w wyznaczonym terminie, masz obowiązek poinformować o tym wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Należy to zrobić najpóźniej w dniu, w którym przypadał obowiązek stawiennictwa, podając przyczynę nieobecności. W takiej sytuacji urząd wyznaczy nowy termin kwalifikacji.
Uwaga! Za nieusprawiedliwione niestawienie się grozi grzywna lub choćby przymusowe doprowadzenie przez policję.
7 etapów kwalifikacji wojskowej
Proces kwalifikacji wojskowej odbywa się według stałych etapów. Każda osoba wezwana przechodzi kolejne czynności, które pozwalają zweryfikować jej dane oraz ocenić zdolność do służby. W ramach kwalifikacji następuje:
- weryfikacja tożsamości,
- badania lekarskie i psychologiczne,
- ustalenie wstępnego przeznaczenia do form służby oraz przyjęcie wniosków o przeznaczenie do służby zastępczej,
- wprowadzenie lub aktualizacja danych w ewidencji,
- przekazywanie informacji i promowanie służby wojskowej,
- wydanie zaświadczenia o stawieniu się, uregulowanym stosunku do służby wojskowej oraz o orzeczonej umiejętności służby wojskowej,
- nadanie stopnia szeregowego i przeniesienie do rezerwy pasywnej.
Każdy uczestnik otrzymuje dokument potwierdzający uregulowany stosunek do służby wojskowej.
Kategorie wojskowe
Po badaniach lekarskich, komisja przydziela każdej osobie jedną z kategorii zdrowia. Dzięki temu systemowi jasno wiadomo, kto może zostać powołany do służby, a kto jest z niej zwolniony.
- A – zdolny do służby wojskowej i służby zastępczej,
- B – czasowo niezdolny (do 24 miesięcy, z możliwością powrotu do pełnej sprawności),
- D – niezdolny do służby w czasie pokoju (z wyjątkiem niektórych stanowisk w WOT),
- E – trwale i całkowicie niezdolny zarówno w czasie pokoju, jak i w razie mobilizacji.
