Tło historyczne wydarzeń, które doprowadziły do protestu w Szkole Elementarnej w Bełchowie, a także jego przebieg, przybliżyła bibliotekarka Agnieszka Rutkowska.
[foto:7447356]
Do strajku doszło 28 lutego 1905 roku, kiedy to podczas przerwy w zajęciach uczniowie porwali na strzępy i rzucili na podłogę swoje rosyjskie książki i zeszyty. Inicjatorem zajścia był Antoni Tartanus, który według różnych źródeł miał 10 albo 13 lat. On pierwszy zniszczył podręczniki i zeszyty, a za jego przykładem poszło 58 kolegów.
[foto:7447362]
Gdy nauczyciel Józef Rżysko wrócił do klasy, dzieci oznajmiły mu, żeby nie uczył i nie rozmawiał z nimi inaczej jak tylko po polsku, ponieważ ich rodzice nie życzą sobie, żeby uczyli się języka rosyjskiego.
[foto:7447384]